استایل پانک سبک آوانگاردترین معترضان
پانک یکی دیگر از سبک‌هایی است که مبدا آن موسیقی بوده و اتفاقا حاصل خانواده تاثیرگذار راک است. البته خرده‌فرهنگ پانک فراتر از سبک موسیقی یا لباس‌پوشیدن بر حوزه‌های دیگر هنری، ایدئولوژی و جامعه هم تاثیراتی داشته است. دراین مطلب از مدوپیا با استایل پانک آشنا خواهیم شد.
موسیقی پانک
موسیقی پانک به‌عنوان یکی از شاخه‌های راک در اعتراض به برخی عقاید سیاسی و اجتماعی، مادی‌گرایی وموضوعاتی مانند تبعیض و جنگ در اواسط دهه 1970 شکل گرفته و بسیار صریح‌تر از راک به بیان این اعتراضات می‌پردازد. اولین فعالیت‌های گروه‌های موسیقی پانک به‌صورت زیرزمینی بود اما با افزایش طرفداران این موسیقی و بازترشدن فضای جامعه، پانک‌ها کم‌کم تبدیل به خرده‌فرهنگی تاثیرگذار شدند. استایل پانک نیز مانند سایر استایل‌های الهام‌گرفته از سبک‌های موسیقی ابتدا توسط ستارگان و گروه‌های موسیقی پانک رواج یافته و بعد طرفداران این سبک موسیقی در گسترش این استایل در جامعه نقش داشته‌اند.
ایدئولوژی خرده‌فرهنگ پانک
پانک‌ها مخالف پیروی از رسوم و عقاید سنتی، استبداد، نژادپرستی، نظام سلطنتی، مصرف‌گرایی و محافظه‌کاری هستند. آنها عقاید ضددولتی و ضدسازمانی دارند و با جنگ و خشونت مخالف هستند. معمولا پانک‌ها در طبقه‌بندی‌های سیاسی در دسته گروه‌های چپگرا، انقلابی و آنارشیست طبقه‌بندی می‌شوند. این درحالی است که پانک‌ها خود را مجموعه‌ای گسترده و متنوع از گروه‌های سیاسی می‌دانند و به دسته خاصی محدود نمی‌شوند. درواقع مهم‌ترین هدف در ایدئولوژی پانک، توجه و احترام به آزادی فردی در جامعه است و براین اساس حتی برخی پانک‌ها هیچ گرایش سیاسی خاصی ندارند. یکی دیگر از موضوعات مهمی که در خرده‌فرهنگ پانک به آن توجه می‌شود، درنظرگرفتن هویت فردی فراتر از جنسیت افراد است. درواقع در این خرده‌فرهنگ کلیشه‌های جنسیتی در جامعه کنار گذاشته می‌شود و به برابری زن و مرد معتقد هستند. علاوه براین، پانک‌ها از گیاهخواری و حیوانات حمایت می‌کنند و طرفدار جنبش اخلاقی DIY یا “خودت انجام بده” هستند.
جنبش DIY چیست؟
در جنبش do-it-yourself هدف، رسیدن به خودکفایی در ساختن بسیاری از محصولات و وسایلی است که در زندگی به آنها نیاز داریم. در این جنبش که با هدف ضدمصرف‌گرایی شکل گرفته است، افراد تشویق می‌شوند به‌جای خریدن هر چیزی ابتدا تلاش کنند تا آن را خودشان بسازند. مثلا در مورد بسیاری از محصولات مد، این جنبش بسیار کاربردی است. با توجه به اینکه در این روش به‌جای دور ریختن لباس و اکسسوری‌های قدیمی، آنها دوباره طراحی می‌شوند. براساس این بازیافت از میزان زباله‌های حاصل از صنعت مد تا حدی کاسته می‌شود و بنابراین این جنبش اخلاقی تا حد زیادی به محیطزیست کمک می‌کند. فعالیت‌هایی مانند بازیافت، بازطراحی، خلق یک محصول با مهارت شخصی و تعمیر آن در دسته DIY قرار می‌گیرند.
ویژگی‌های اصلی مد پانکی
مد پانک در دهه 1970 هم‌زمان با موسیقی پانک رواج یافت. پانک در ابتدا جریانی ضدمادی بود که در تلاش بود جایگزین لباس‌های پرزرق‌وبرق و گران‌قیمت دیسکو استایل شود. ویوین وست‌وود و ملکوم مک لارن دو طراحی بودند که در دهه 70 تاثیر بسیار زیادی بر شکل‌گیری استایل پانک داشتند. مک لارن فروشگاه لباسی با عنوان artdesigncafe داشت که در آن لباس‌های پانکی می‌فروخت و عمده استایل پانکی جامعه براساس محصولات فروشگاه او شکل می‌گرفت. اما در دهه 1980 پانک روندی ضدمد به خود گرفت؛ این درحالی بود که هنوز عناصر پانک دهه 70 را درخود داشت. از مهم‌ترین طراحان سبک پانک می‌توانیم به آنا سوئی، ژان پل گوتیه و ویوین وست‌وود که به مادر پانک نیز مشهور است، اشاره کنیم.
همان طور که گفتیم پانک مدی اعتراضی است، گران‌قیمت و تجملی نیست و ممکن است راحت و ژولیده باشد. از نظر پانک‌ها هرچیزی که مد نباشد خوب است و به همین دلیل هیچ‌گاه درگیر ترندهای مد نمی‌شوند. اعتراضات پانک‌ها در لباس‌هایشان به‌خوبی نمود دارد، مثلا استفاده از پارچه اسکاتلندی تارتان در استایل پانک نماد مخالفت با نظام سلطنتی اسکاتلند است. پانک‌ها با پوشیدن لباس و کفش نظامی مخالفت خود را با خشونت‌های نظامی و جنگ نشان می‌دهند. برای مخالفت با مصرف‌گرایی لباس‌های قدیمی، پاره و کهنه را تکه‌دوزی، گلدوزی و نقاشی می‌کنند و می‌پوشند. همچنین گاهی با شعارها و سمبل‌هایی که روی لباس‌هایشان چاپ می‌کنند، اعتراضاتشان را بیان می‌کنند. علاوه براین در حمایت از حیوانات در ترکیب استایلشان از چرم مصنوعی استفاده می‌کنند.
پانک‌ها چه می‌پوشند؟
جین و چرم دو پارچه‌ی محبوب در استایل پانک هستند. شلوارهای جین لوله‌تفنگی آبی و مشکی، جین‌های پاره و زاپ‌دار و جلیقه یا کت جین تکه‌دوزی یا نقاشی‌شده از آیتم‌های محبوب در این استایل محسوب می‌شوند. کت چرم، دامن‌های مینی چرم یا چهارخانه، جوراب شلواری فیش‌نت، لباس‌های سبک نظامی، تی‌شرت‌های گرافیکی و لباس‌هایی با طرح پلنگی از تکه‌های معمول کمد یک پانکی هستند.
اغلب اوقات پانک‌ها کفش و لباس‌هایشان را با جزئیات فلزی مثل گل‌میخ‌ها، مدال‌ها و سگک‌ها تزئین می‌کنند. در استایل پانک محدودیت رنگی وجود ندارد و حتی بیشتر به سراغ رنگ‌های جیغ و نئونی می‌روند. بسیاری، پانک را چهره آوانگارد راک می‌دانند و بارزترین تفاوت‌های این دو استایل نیز در جزئیات، رنگ‌ها و اکسسوری‌هایی است که استفاده می‌کنند.
اهمیت اکسسوری در استایل پانک
در استایل پانک اکسسوری به میزان زیاد و بسیار آوانگارد استفاده می‌شود. در انتخاب کفش سراغ عجیب‌ترین و زمخت‌ترین مدل‌ها می‌روند. مثلا کفش‌های زمخت کار که با فلز تزئین شده، پوتین‌های نظامی و آل‌استارهای نقاشی‌شده از کفش‌های محبوب در استایل پانک هستند. دیگر اکسسوری‌های پانکی هم طراحی آوانگارد، سمبلیک و عجیب دارند. جنس اغلب اکسسوری‌ها از چرم و فلز است و گاهی زیورآلات نمادین یا شبیه به ابزار جنگی استفاده می‌کنند. سربندهایی با تصاویر سمبلیک یکی دیگر از اکسسوری‌های محبوب در استایل پانک است که منشا آن به پانکی‌های دهه 1980 برمی‌گردد.
آرایش مو و صورت پانکی‌ها
در آرایش مو و صورت دنبال برجسته‌ترین ویژگی‌ها و جیغ‌ترین رنگ‌ها می‌روند. خط چشم‌های عجیب و غریب، سایه‌های رنگی یا تیره و خط سیاهی که زیر چشم و توی چشم می‌کشند، مهم‌ترین بخش آرایش پانکی است. برای رژ لب رنگ‌های غیرمعمولی مثل آبی، نارنجی یا سیاه را انتخاب می‌کنند و اغلب پوستی رنگ‌پریده دارند. رنگ مو در استایل پانک معمولا فانتزی است؛ رنگ‌هایی مثل سبز، صورتی، بنفش یا آبی که گاهی هم ممکن است ترکیبی از چند رنگ باشد. تنوع مدل مو در استایل پانک بسیار زیاد است، گاهی قسمتی از مو را می‌تراشند و بقیه موها را مثل تاج پرندگان آرایش می‌کنند. گاهی اوقات هم موهایشان را به فرمی شلخته، درهم و نامعمول آرایش می‌کنند.
بخش دیگری از آرایش پانکی شامل تاتو و پیرسینگ می‌شود. آنها تاتو را نماد هرج‌ومرج می‌دانند و معمولا بدن آنها پر از تاتوهای اعتراضی و سمبلیک است. از پیرسینگ هم برای گوش، لب، ابرو و بینی و سایر قسمت‌های بدن استفاده می‌کنند که در ترکیب با اکسسوری‌های فلزی‌شان جلوه جالبی دارد.
خرده‌فرهنگ و استایل پانک مانند سایر خرده‌فرهنگ‌ها باعث به‌وجود آمدن خرده‌فرهنگ‌ها و استایل‌هایی در سایه پانک شده است. آنارکو پانک، سلتیک پانک، کوپانک، کراست پانک، پاپ پانک، اسکیت پانک، پانک جیپسی، گلم پانک، پانک وحشت و پانک خیابانی از معروف‌ترین زیرمجموعه‌های استایل پانک هستند.
